Theo thần tích miếu, đền Nội Lễ thì Trần Ứng Long sinh năm 940 tại xã An Viên, huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên. Ông là con của vị hào trưởng đất Hồng Châu, từ nhỏ đã có tài thao lược, văn võ song toàn.

Lớn lên giữa thời loạn 12 sứ quân, Ông theo về Hoa Lư gia nhập lực lượng của Đinh Bộ Lĩnh và được giao cho quản lý một đạo quân và tướng tiên phong Trần Công Mẫn. Trần Ứng Long là vị tướng trực tiếp chỉ huy trận đánh sứ quân Đỗ Cảnh Thạc ở Đỗ Động Giang (Thanh Oai, Hà Nội).

Theo truyền thuyết về tướng quân Trần Ứng Long và bài viết của GS. TSKH Tô Ngọc Thanh thì: “Vào thời đại loạn 12 sứ quân, Đinh Bộ Lĩnh sai tướng quân Trần Ứng Long đem quân dẹp sứ quân Đỗ Cảnh Thạc. Sứ quân này lập căn cứ giữa vùng sông nước hiểm trở, lau sậy trùng điệp, nếu bị đối phương tẩn công dễ bị sa vào những thế trận đã bày sẵn. Biết đây là địa hình có vùng sông nước, Trần Ứng Long hạ lệnh cho quân vào vùng chặt tre đan thuyền, phỏng theo cách đan thúng. Nhờ có thuyền nan, quân Trần Ứng Long về quê dạy mọi người cách đan thuyền, gọi là thuyền thúng”. Từ truyền thuyết này, dân làng Nội Lễ suy tôn Trần Ứng Long là ông tổ nghề đan thuyền.[2]